 |
| Imagine ab Pixabay |
Le 10 de septembre 2025, in un publication in le gruppo de Facebook Interlingua (IALA), Álvaro Gámez Estrada demandava:
Como se dice correctemente isto in Interlingua?
“Tu habe oculos como illos de un falcon” o “Tu habe oculos como los de un falcon”?
Le question es complexe e exige studio e ponderation. Io va divider mi argumentation in diverse capitulos. Io nunc va facer tote le analyse con le forma illos, partiente del supposition que iste forma es correcte, e postea io parlara del eventual (in)correctessa del un e del altere forma.
(1) Que significa le phrase “ Tu ha[be] oculos como illos de un falcon.”?
Le phrase supra es un excellente exemplo de como interlingua – sequente le exemplo de multe linguas natural – usa le comparation e le substitution pro render le communication plus efficiente. Vamos decomponer e analysar cata un de su elementos.
(1.1) Decomposition del phrase
Le phrase pote esser dividite in duo partes principal, unite per un conjunction de comparation:
(a) Proposition principal: “Tu ha[be] oculos”
(b) Proposition subordinate comparative (elliptic): “como illos de un falcon.”
(1.2) Analyse e classification grammatical
“Ha(be)”
Classe: Forma verbal (del verbo haber)
Function syntactic: Verbo. Le subjecto del proposition es le pronomine tu (le secunde persona del singular).
“oculos”
Classe: Substantivo commun, plural.
Function syntactic: Objecto directe del verbo haber.
“como”
Classe: Conjunction subordinate comparative.
Function syntactic: Illo liga le proposition principal al subordinate, introducente le comparation.
“illos”
Classe: Pronomine demonstrative. Isto es le elemento le plus interessante del phrase. Illo non marca distantia (physic, temporal o discursive) sed reimplacia le substantivo oculos pro evitar repetition. Illo es un pronomine que reprende le categoria de oculos applicante lo a un nove esser (le falcon).
Function syntactic: In iste caso, illos es le nucleo del objecto del preposition de. In un analyse plus simplificate, illo functiona como un substantivo substitutive.
“de”
Classe: Preposition.
Function syntactic: Illo liga le pronomine illos al substantivo falcon, indicante possession o pertinentia.
“un falcon”
Classe: Substantivo commun, singular, precedite per le articulo indefinite.
Function syntactic: Complemento del preposition de.
(1.3) Explication del phrase
Le phrase “Tu ha oculos como illos de un falcon” es un comparation que lauda le acuitate visual de alicuno. Le structura es un forma de ellipse, nam illo omitte le repetition del parola oculos in le secunde parte del comparation. Le phrase complete esserea:
“Tu ha oculos como le oculos de un falcon.”
Le pronomine demonstrative illos es un recurso linguistic que permitte le omission del parola repetite, rendente le phrase plus concise e fluide. Illo functiona como un pronomine anaphoric, referente se al idea de oculos jam introducite in le phrase, ma applicante lo al falcon.
In summa, le phrase es un construction sophisticate que utilisa un pronomine demonstrative con un function de substitution, evitante redundantia e creante un comparation vivide e poetic.
(2) Proque ‘illos’ es hic un pronomine demonstrative?
Le parola illos in interlingua pote esser un pronomine personal o un pronomine demonstrative. Ben que le forma del parola es identic, lor function in le phrase es differente. Comprendente iste differentia, on pote vider clarmente que illos in le phrase “Tu ha oculos como illos de un falcon” es un pronomine demonstrative.
(2.1) Le pronomine personal ‘illos’
Le pronomine personal neutre illos (they in anglese) es usate pro reimplaciar un substantivo jam mentionate. Su rolo principal es servir como le subjecto del proposition (e secundarimente, como complemento indirecte, antecedite per un preposition):
Exemplo 1:
· “Ecce duo tabulas. Illos es mie.” (Hic, illos reimplacia “duo tabulas” e es le subjecto del phrase. On pote dicer “Le tabulas es mie.”)
Exemplo 2:
· "Quando ha tu comprate le libros? Io los ha comprate heri." (Hic, los reimplacia “libros” e functiona como complemento directe del phrase.)
(2.2) Le pronomine demonstrative ‘illos’
Le pronomine demonstrative illos (those in anglese) ha un function differente. Illo es usate pro indicar un objecto o gruppo de objectos, e illo functiona sovente como le substituto de un substantivo, specialmente in un phrase comparative o de possession.
Exemplo 3:
· "Ecce piras e persicas. Prende istos e da me illos." (Hic, illos indica le piras, un objecto distante o plus distante que le persicas), e illo es le complemento directe. On non pote usar le forma los pro iste fin.)
(2.3) Le analyse de nostre phrase
In le phrase “Tu ha oculos como illos de un falcon”, illos es un pronomine demonstrative. Illo non es un pronomine personal pro tres rationes:
1. ‘Illos’ non es le subjecto: Le parola illos non funge como subjecto de un nove proposition. In vice, illo es parte de un proposition comparative que es ligate al objecto “oculos” del proposition anterior.
2. ‘Illos’ non es in function de complemento indirecte, nam illo non es antecedite per ulle preposition.
3. ‘Illos’ es in un relation de possession: Le factor le plus importante es que illos es sequite per le preposition de. Iste combination (illos de) es un indicator clar de un pronomine demonstrative que reimplacia un substantivo in un relation de possession.
Le phrase complete, sin elision, esserea:
· "Tu ha(be) oculos como le oculos de un falcon."
Le parola illos reimplacia le “oculos” del falcon pro evitar le repetition. In iste maniera, le pronomine illos indica le categoria de “oculos” in un relation de possession, e illo non es un pronomine personal.
In conclusion, mesmo si le forma illos es identic in le duo casos, su function e le contexto in le phrase determina su classification correcte.
(3) Altere differentias fundamental inter pronomines personal e pronomines demonstrative
Reguarda iste exemplos ulterior:
Exemplo 4:
· “Paulo comprava pomos e persicas e postea los mangiava.” (Paulo mangiava le pomos e le persicas que ille habeva comprate.)
Exemplo 5:
· “Paulo comprava pomos e persicas e postea mangiava illos e dava istos a su filia.” (Paulo mangiava le pomos que ille habeva comprate e dava a su filia le persicas que ille tamben habeva comprate.)
In le quarte exemplo, los equivale a “pomos e persicas”; in le quinte, illos equivale a “pomos” o, plus genericamente, a “ille fructos” (le fructos plus “distante”, i.e. le fructos mentionate primo, ergo plus distante in le pensata o discurso), dum istos equivale a “persicas”, o, plus genericamente, a “iste fructos” (le fructos plus “proxime”, i.e. le fructos mentionate postea, ergo plus proxime in le pensata o discurso).
Il ha dunque duo differentias fundamental inter le pronomines personal e le pronomines demonstrative in interlingua:
(a) Le pronomines personal reprende referentes jam introducite in le discurso, sin adder nove information ultra le persona, numero e genere – isto es, illos functiona essentialmente como formas de substitution. Al contrario, le pronomines demonstrative, dum reprender un referente, pote adder informationes como distantia (physic, temporal o discursive) o contrasto. In plus, illos exerce functiones que non pertine al pronomines personal:
- illos pote annunciar un referente que essera developpate in un proposition relative: (il)le(s)/(il)la(s)/(il)lo(s) que, (il)le(s)/(il)la(s) qui;
- illos pote reclassificar o generalisar referentes jam establite: (il)le(s)/(il)la(s)/(il)lo(s) de;
- illos pote mesmo reprender ideas o enunciationes integre: Petro diceva que Paulo es un traitor, ma isto es false. Hic le demonstrativo isto equivale a Paulo es un traitor.
(b) Dum le pronomines personal varia secundo le caso grammatical (distinguente, per exemplo, inter le forma de subjecto – illa es belle – e le forma de objecto – io la videva), le pronomines demonstrative non presenta flexion de caso. Assi, le mesme forma del demonstrativo es usate como subjecto (isto es belle) o como objecto (io videva isto). In altere parolas, e citante Cláudio Rinaldi in su responsa al question de Álvaro Gámez Estrada in Facebook, “Le demonstrativos non face differentia de caso [...].” Iste puncto es importantissime!
(4) Le pronomines demonstrative de interlingua
(4.1) Le grammatica fundamental
Curiosemente, le Interlingua Grammar preparate per Alexander Gode e Hugh E. Blair (1951) – que io sequera e citara hic ab su excellente version in interlingua per Selahattin Kayalar (2005) – non presenta le demonstrativos consolidate in un tabella practic e visualmente clar. In vice, illo los presenta per medio de un serie de exemplos traducite in anglese. Ecce le exemplos (p. 29):
Le demonstrativo de proximitate es iste ; e de distantia ille.
iste homine e ille femina …
ille homine e iste femina …
iste tabula e ille libro …
ille tabula e iste libro …
Iste pais es libere.
Isto es un libere pais.
Iste puera odia illa.
Que es isto? Que es illo?
Ille idiota!
Istes es mi studentes.
Istas es mi filias.
Da me ille libros. Illos es le mies.
Iste edition es plus complete que ille duo.
Iste edition es plus complete que illos.
Un femina : — Io es una de illas qui crede que le matrimonio es sancte.
Un homine : — Io es uno de illes qui crede que le matrimonio es sancte.
Inter le exemplos supra, solmente le duo ultime nos interessa pro nostre analyse. In illos, le pronomines usate (illas e illes) non se refere obviemente a un distantia physic, temporal o discursive, sed a un categoria de personas que es definite immediatemente postea (“illas/illes qui crede que...”). Il se tracta de un uso practic pro introducer un gruppo de un maniera generic. Il tal casos, pro rationes historic e per clar influentia del linguas national (those who, quelli che, etc.) se usa normalmente in interlingua le demonstrativos de distantia: ille(s) qui / illa(s) qui / illo(s) que.
(4.2) Le grammatica de Wilgenhof
In su Grammatica de Interlingua (2de ed., 1995) Karel Wilgenhof prefere presentar le pronomines e adjectivos demonstrative in un tabella (p. 17):
|
adjectivos |
substantivos |
||
|
iste ille |
personas |
cosas |
|
|
masculin |
feminin |
||
|
iste |
ista |
isto |
|
|
ille |
illa |
illo |
|
In ultra, anque ille offere un serie de exemplos, que non nos interessa pro nostre analyse.
Nos pote constatar que ni le grammatica fundamental ni le grammatica de Wilgenhof presenta los inter le pronomines demonstrative. Per consequentia, on poterea esser tentate a concluder que solmente “Tu ha[be] oculos como illos de un falcon” es correcte e que “Tu ha[be] oculos como los de un falcon” esserea erronee. Ma es isto assi? Que dice altere grammaticas?
(4.3) Altere grammaticas presenta formas additional
(4.3.1) Le grammatica de Hugo Pellegrini
Hugo Pellegrini, in su obra Interlingua: latino moderne preste al uso in omne dominios del cultura e del activitates human (Pesaro, 1968), presenta le sequente nota (hic traducite per me ab italiano) post le lista de adjectivos e pronomines demonstrative (p. 4):
Le formas grammatical ille de, illa de, illo de, illes de, illas de, illos de se pote respectivemente abbreviar in le de, la de, lo de, les de, las de, los de.
Postea ille offere le sequente exemplos:
Mi amico e le de mi fratre.
Io parla duo linguas: lo de mi familia e lo de mi ambiente.
Mi opiniones e los de mi patre.
Esque tal formas es contrari al preceptos del grammatica fundamental? No, Pellegrini solmente los extende al tertie persona neutre (lo que es natural e perfectemente comprensibile) e los presenta como ver pronomines, dum le grammatical fundamental los presenta como “uso pronominal” del articulo definite. De facto, le grammatica de Gode/Blair offere – in le section del articulo, non del demonstrativos! – le sequente exemplos, inter alteres (p. 11):
mi amico e le de mi fratre …
Io parla duo linguas ; le de mi familia e le de mi ambiente.
le opiniones de mi patre e les de mi matre …
Mi fratre e mi soror invita lor melior amicos ; le de mi fratre ama la de mi soror.
mi amicos, unos de mi fratre, e las de mi soror …
Hic on remarca – con surprisa – que Gode/Blair prefereva – pro alicun ration obscur – non extender iste “uso pronominal” al tertie persona neutre e non dicer, con tote le naturalitate, “le opiniones de mi patre e los de mi matre”, como face Pellegrini, qui, cetero, adde anque le sequente nota (hic traducite per me ab italiano):
Analogemente, le formas grammatical ille que, illa que, illo que, illes que, illas que, illos que se pote abbreviar in le que, la que, lo que, les que, las que, los que.
Anque le formas ille qui, illa qui, illes qui, illas qui se pote abbreviar in le qui, la qui, les qui, las qui.
In iste caso, Pellegrini non da exemplos. Comocunque, de nove, ille se limita a extender e generalisar , de maniera natural, un precepto que jam se trova in le grammatica fundamental, itero in le section del articulo, ubi se lege:
Le articulo definite ha un forma pronominal neutre lo, que occurre specialmente in le expression lo que. Su plural, rarmente requirite, es naturalmente los.
lo que io pensa …
Io non sape lo que ille pensa.
Rarmente requirite? Proque? Ben, in un del “textos exemplar” del Appendice 3 del grammatica fundamental ipse – “Le administration de recercas scientific”, per L. Sprague de Camp, traducite per Hugh E. Blair e redigite in le orthographia collateral – los se trova nihil minus que tres vices:
Le resto labora in laboratorios governamental o privat. Le privates son los de companias manufacturari [...]. (p. 135 del 2de edition, 1955)
[...] le qualitates que face le melior scientista son nulmente los del melior administrator. (p. 136)
Ilos anque augmenta con le grandor del organization, atingente un maximo in le laboratorios del governamento e in los del grande companias privat. (p. 136)
In mi opinion, il es preferibile considerar le(s), la(s), lo(s), usate in le contextos supra, como formas abbreviate del demonstrativos ille(s), illa(s), illo(s) – tal como postula Pellegrini – quam como le articulo definite “in uso pronominal – tal como propone Gode/Blair – ma iste nomenclatura non es decisive, nam le demonstrativos e le articulo definite de interlingua ha le mesme origine.
(4.3.2) Le grammatica de Karl Brauers
In su Grammatica synoptic de interlingua (Morges, 1975), Karl Brauers offereva le presentation le plus detaliate jammais del demonstrativos in interlingua. Su exposition, que occupa un integre pagina A4 (p. 29), comencia per un tabella complete, in le qual ille divide le pronomines demonstrative in pronomines adjective, substantivate e substantive. Iste ultimes ille divide in pronomines personal e impersonal, lo que pare essential pro explicar certe phenomenos in interlingua. Ecce le tabella tal qual illo appare in su obra:
|
pronomines |
adjective |
substantivate |
substantive |
|||
|
masc., fem., neutre |
masc., fem., neutre |
personal |
impersonal |
|||
|
masc. |
fem. |
neutre |
||||
|
de proximitate singular plural
de distantia singular plural
abbreviate singular plural
|
iste
ille
le |
iste istes
ille illes
le les |
iste istes
ille illes
lo los |
ista istas
illa illas
la las |
isto istos
illo illos
lo los |
isto –
illo –
lo – |
Postea ille explica le tres differente categorias (adjective, substantivate e substantive), sempre con diverse exemplos. In le exemplos ille usa erraticamente le signo ˘ – que ille appella “signo de atonia” – pro “indicar que le vocal concernente es atone” (p. 4), ma io non reproduce su notation in iste transcription. Ecce su explicationes e exemplos:
Le formas adjective seque le regulas del adjectivos pronominal (vide sub 3/1 e 3/2),
P.ex. Iste homine e ille femina, Ille homine e iste femina.
Iste tabulas. Ille armarios. Ille tabula.
Iste edition es plus complete que ille duo.
Le (= iste o ille ) rosas son belle,
Le formas substantivate (confronta 4/4) pote esser substituite per [io dicerea “reimplaciate per” (GN)] le formas correspondente del pronomines substantive. On se servi del formas abbreviate solmente in communication con un genitivo o pronomine relative.
P. ex. Iste rosa es plus belle que illes =
iste rosa es plus belle que illos
ille rosa e les de mi amico =
ille rosa e los de mi amico.
iste amica e le de mi amico =
iste amica e la de mi amico.
Le (= amica) que tu possede es belle =
La (= amica) que tu possede es belle.
Le formas substantive
P. ex. Iste parla, ille non, Mi fratre e le de mi amico.
Les qui non es presente... (les = senioras e seniores)
Istes son mi filios. (non: Isto son mi filios.)
Io es uno de illes qui crede que le matrimonio es sancte.
Ista parla, illa non. Mi soror e la de mi amico.
Ista es mi filia. (non: Isto es mi filia.)
Io es una de illas qui crede que le matrimonio es sancte.
Da me ille libros. Illos son le mies.
Iste pais es libere. Isto es un pais libere.
Istos son le regulas nove.
Que es isto? Que es illo? Lo que tu dice es ver.
In isto io vide le causa del disgratia.
Iste exposition me pare clar e irreprochabile. Brauers considera que le formas abbreviate le(s), la(s), lo(s) non se refere necessarimente a distantia o proximitate – secundo mi interpretation del tabella – e que illos es de uso plus restricte quam le formas complete, nam on se servi de illos “solmente in communication con un genitivo” – i.e. le(s) de, la(s) de, lo(s) de – o con un “pronomine relative” – i.e. le(s) qui/que, la(s) que/qui, lo(s) que. In ultra, secundo mi observation, isto reflecte le uso “real” del lingua ab le initio usque ora. Il va sin dicer que un tal precepto legitima perfectemente le uso de los in le phrase que ha motivate iste articulo: “Tu ha[be] oculos como los de un falcon”.
Quanto al pronomine demonstrative substantive impersonal abbreviate lo, presentate in le ultime columna e penultime linea del tabella supra, illo merita un studio particular, que essera objecto de un articulo posterior in iste blog.
(4.3.3) Grammaticas posterior
In iste subcapitulo io va mentionar solmente tres obras de plus:
(a) Paolo Castellina, in su excellente obra Interlingua. Lingua internazionale. Principi di base. Grammatica. Vocabolario Italiano-Interlingua. Sussidi per uso (Union Interlingua de Helvetia, 1991), in coautorato con Hugo Pellegrini e Tazio Carlevaro, presenta un explication multo simile a lo que appare in le anterior obra de Pellegrini. Io lo cita hic, traducite per me ab italiano:
Le formas grammatical ille/a/o de, illes de, illas de, illos de se pote respectivemente abbreviar in le de, la de, lo de, les de, las de, los de. (P. ex. Mi amico e le de mi fratre. Io parla duo linguas: lo de mi familia e lo de mi ambiente. Mi opiniones e los de mi patre.)
Analogemente, le formas grammatical ille/illa/illo que, illes/illas/illos que se pote abbreviar in: le que, la que, lo que, les que, las que, los que. Anque le formas ille qui, illa qui, illes qui, illas qui se pote abbreviar in: le qui, la qui, lo qui, les qui, las qui, los qui.
(Per ex.: Un medico o un ingeniero vole saper promptemente lo que ha essite investigate in su disciplina special. Lo que es frappante es le facto que... Lo que es necessari. Tote le mundo sape lo que es un lingua international).
Se nota que le unic differentias ab le exposition de Pellegrini es le exemplos con le relativos e le introduction inattentive – certemente accidental – del formas lo qui e los qui, obviemente erronee: de facto, viste que lo(s) concerne solmente cosas e qui concerne solmente personas, lor combination es impossibile.
(b) Stanley A. Mulaik, in su Breve grammatica de interlingua (2003), non presenta formas abbreviate inter le demonstrativos e, in le section del articulo, mentiona su “uso pronominal” (ergo, sequente le lection del IED) e da exemplos de le de, la de e lo que (p. 2):
Mi fratre e mi soror invita lor melior amicos ; le de mi fratre ama la de mi soror.
Lo que io pensa es que tu ha error. [??]
Ille non da exemplos de lo de ma usa iste ultime naturalmente, in un explication super le demonstrativos (p. 5):
Le termination del pronomine demonstrative corresponde a lo del pronomine personal [...].
(c) Cláudio Rinaldi, in su Gramática Essencial de Interlingua em Português (2018), da un explication differente super le formas abbreviate. Ecce illo (p. 18), hic traducite ab portugese:
Le pronomines lo que e le qui combina un demonstrative con altere relative. Le prime servi pro cosas; le secunde, pro personas:
Lo que tu me conta es multo seriose.
Ci es le bibitas que io apportava e la los que apportava Roberto.
Les qui desira participar, per favor leva le mano.
Nos invitava tote le empleatas, inclusive las qui travalia a nocte.
Pro claritate, on pote reimplaciar los per illo que (illo que tu me conta) o ille qui (illes qui desira participar). Quando il se tracta de feminas, on usa la qui o illa qui. Nota que, in iste typo de construction, lo, le e la es formas abbreviate del pronomines personal illo, ille e illa.
Io crede que hic le autor se confundeva: lo, le e la non pote esser formas abbreviate del pronomines personal illo, ille e illa, nam in iste typo de construction illos non exerce un mer function de substitution de referentes jam mentionate; in vice, illos representa categorias de referentes posteriormente explicate per un proposition relative (per exemplo, le categoria de personas qui desira participar, le categoria de empleatas qui travalia de nocte). Cetero, quando on traduce le phrases supra in diverse linguas, on constata que le formas (il)le(s), (il)la(s), (il)lo(s) corresponde a demonstrativos in tal linguas. Per exemplo, le phrase “(Il)les qui desira participar, per favor leva le mano”:
in anglese: Those (non They) who wish to participate, please raise your hand.
in francese: Ceux (non Ils) qui souhaitent participer, veuillez lever la main.
in ido: (I)ti (non Li) qui deziras partoprenar voluntez levar la manuo.
in esperanto: Tiuj (non Ili), kiuj deziras partopreni, bonvolu levi la manon.
(6) Conclusion
Ambe formulationes – “Tu ha[be] oculos como illos de un falcon” e “Tu ha[be] oculos como los de un falcon” – es correcte, usabile e usate. In ambe phrases, le pronomine demonstrative – in su forma complete (illos) o abbreviate (los) – reprende le idea de “oculos” e, evitante le repetition de iste substantivo, applica iste idea a un altere agente o entitate (in iste caso, un falcon).
Optar pro le un o le altere formulation es un question de stilo o preferentia, ma il es bon saper que le prime reflecte le uso in anglese, francese e italiano, dum le secunde reflecte le uso in le linguas iberic (espaniol, portugese, catalano). Ergo, le uso de pronomines integre (illos, in iste caso) es plus ample e potentialmente plus comprensibile quam le uso de formas abbreviate (los, in iste caso).
Comocunque, le uso de formas abbreviate permitte alleviar le stilo e, in alicun casos, evitar repetitiones enoiose. Ecce un bon exemplo, le titulo del poema “Le cosas non es lo que illos sembla esser”, per Marcus Scriptor, publicate le 11 de septembre 2025 in su blog Poemas e pensatas. Il es sufficiente reimplaciar, in iste titulo, le forma abbreviate (lo) per le respective forma complete (illo), pro comprender le importantia e utilitate de tal formas!
(7) Excursion final
Viste isto, io non pote non mentionar hic un section del rubrica “Parolas del mense” publicate in Panorama 2022/1 (p. 16), sub le titulo “Completa le phrases”, in le qual le redactor invita le lectores completar quatro phrases per usar “le bon pronomine demonstrative”. Ecce le phrases e, sublineate, le solutiones que le redactor proponeva pro plenar le spatios in blanco:
1. Io ha oblidate mi libro. Tu pote prender lo de Clara.
2. Le tortas de Anna esseva multo bon, ma illos de Julia esseva ancora melior.
3. Nos ama multo le ficos, specialmente los del sud del pais.
4. Ha tu vidite le camisa a sinistra in le fenestra? Io prefere lo a dextera.
Que face le redactor? Ille propone le formas integre pro le function de subjecto e le formas abbreviate pro le function de objecto directe (“accusativo”), ma isto es erronee, nam le demonstrativos non face distinction de casos; ergo, in cata un del quatro phrases on pote usar indifferentemente illo(s) o lo(s), secundo su preferentia o guidante se per criterios de claritate, euphonia, etc.
Per exemplo, in le phrases 1 e 4, io prefere clarmente le formas integre (illos e illo, respectivemente), nam solmente iste formas evita ambiguitates. De facto, con le formulation proponite per le redactor, le phrase 4 es ambigue, nam illo pote significar, se on interpreta lo como pronomine personal, que le locutor prefere que on pone a dextera le mesme camisa que su interlocutor habeva vidita a sinistra; dunque, in iste caso, il se tractarea de solmente un camisa, in vice de duo!
Per consequente, ecce mi recommendation: in position de “accusativo”, pro claritate – principalmente quando le demonstrativos seque immediatemente le verbo, como in le exemplos 1 e 4 – usa preferentemente le formas integre.
Sem comentários:
Enviar um comentário